به گزارش عدلنامه، هنگام عمل‌های جراحی اصولا پزشکان از بیماران رضایت‌نامه می‌گیرند تا با رضایت خود فرد بیمار، عمل جراحی انجام شود. اما ممکن است این سوال پیش بیاید که آیا رضایتنامهای که پزشکان قبل از عمل‌جراحی می‌گیرند، اتفاقاتی که ممکن است در طول جراحی پیش بیاید را نیز شامل می‌شود؟ یا حتی گاهی اوقات برای برخی از بیماران این سوال پیش می آید در صورتی که این برگه امضا شود و بیمار رضایت برای عمل جراحی را بدهد، آیا پس از آن در صورت رضایت دادن می‌شود از پزشک شکایت کرد و دیه گرفت یا خیر؟
رضایتنامهای که بیمار پیش از عمل جراحی آن را امضا می‌کند در واقع اجازه‌ای به پزشک است تا عمل جراحی را انجام دهد و البته باید به این نکته توجه داشت که هر اتفاقی را شامل نمی‌شود.
در صورتی که به دلیل تقصیر پزشک، اتفاقی برای سلامت بیمار پیش بیاید، حتی اگر رضایت هم گرفته شده باشد، پزشک مسئولیت دارد و او ضامن دیه است.
اگر به دلیل عمل جراحی صدمه‌ای به بیمار وارد یا موجب فوت او شود اما کاری که پزشک انجام داده دقیقا مطابق با موازین پزشکی باشد، حتی اگر رضایتی هم از شخص بیمار نگرفته باشد، مسئولیت ندارد.
بنابراین باید به این نکته توجه داشت که ملاک اصلی در تعیین مسئولیت، برگه رضایت نامه نیست، بلکه قصور پزشکی است.
اگر به دلیل قصور پزشکی به بیمار لطمه‌ای وارد شود، می‌تواند از پزشک معالج خود در دادسرا شکایت کند تا به دستور مقام قضایی، پرونده به کمیسیون پزشکی ارجاع و در صورت اثبات تقصیر پزشک، به پرداخت دیه محکوم شود.
نخستین قدم برای مطالبه دیه از پزشک، طرح پرونده علیه دکتر خاطی و شکایت از او می باشد. زیرا با طرح دعوای کیفری علیه یک پزشک، می توان اثبات نمود که وی مرتکب تقصیر و قصور پزشکی شده است یا خیر و مسئولیتی متوجه او هست یا خیر و یا میزان و محدوده مسئولیت او چقدر است. با احراز قصور پزشکی، کمیسیون نظام پزشکی درصد و میزان خطای پزشک را تعیین می نماید و همچنین محکمه قضایی رسیدگی کننده، میزان تقصیر و مسئولیت دکتر متخلف را معین می نمایند. سپس بر مبنای آن مطالبه دیه از پزشک تحقق می یابد. لذا امکان مطالبه دیه از پزشک با رعایت شرایط خاص و ویژه، ممکن است.
هنگامی که شکایت از پزشک بابت قصور پزشکی طرح و تقدیم می گردد، دیه به عنوان یک کیفری مالی، یکی از انواع مجازات ها و نتیجه جرم شبه عمدی است که پزشک مرتکب شده است. لذا آنچه که در دادنامه مصدور علیه دکتر صادر می شود، تعیین دیه در حق شاکی یا محکوم له می باشد. مطالبه دیه از پزشک در پرونده کیفری ممکن بوده و یکی از مصادیق بارز محکومیت پزشک متخلف می باشد.
نکته: خوب است بدانید مقصود از پرونده کیفری مذکور، همان پرونده ای است که بیمار علیه پزشک تحت عنوان اثبات اشتباه او طرح می نماید. به عنوان مثال، علیه پزشک عمومی، شکایت انجام جراحی زیبایی غیرمجاز در مطب شخصی اش طرح و تقدیم می گردد. در این پرونده مطالبه دیه از پزشک جزء ذات و ماهیت پرونده کیفری مذکور می باشد.
مطالبه دیه از پزشک در چه مرجعی مورد رسیدگی قرار می گیرد؟
بیمار می تواند راسا یا توسط وکیل جرائم پزشکی متخصص و حرفه ای، نسبت به طرح شکایت از پزشک و مطالبه دیه از پزشک در دو مرجع دادسرای جرائم پزشکی و سازمان نظام پزشکی اقدام نماید. هر یک از مراجع مذکور در راستای صلاحیت اعطایی، حسب مورد نسبت به رسیدگی به جرم شبه عمد و کیفر دکتر و بررسی تخلف صنفی و اعمال مجازات هایی از قبیل تعلیق طبابت به مدت ۳ ماه یا ابطال پروانه طبابت مبادرت می ورزند.
نکته: شکایت از جراحی زیبایی از قبیل پروتز سینه، فک و صورت و جراحی بینی و سایر جراحی های زیبایی، در اکثر موارد با اخذ دیه و مطالبه خسارات وارده بر بیمار و تقبل هزینه های درمانی از ناحیه پزشک، در مقام توافق و سازش ختم به صلح می شود.
مطالبه خسارت از پزشک در مقام بیان، معنا و مفهومی بسیار وسیع و کلی می باشد. هنگامی که بیمار نسبت به مطالبه دیه از پزشک اقدام می نماید، در واقع در صدد احقاق حق خویش از جنبه جبران خسارتی است که بر جسم وی وارد شده است. دیه، کیفری است مالی با جنبه و بُعد مالی که با لذات این مجازات، دربردارنده جبران ضرر و خسارتی است که به جسم بیمار وارد شده و با پرداخت پول تحت عنوان دیه، هدف اعاده حالت به وضعیت سابق می باشد.
حال خوب است بدانید به لحاظ حقوقی و در رویه عملی محاکم، چه تفاوتی میان مطالبه دیه از پزشک و مطالبه خسارت از پزشک وجود دارد؟ کمی پیش دریافتیم که مطالبه خسارت در معنای تحت اللفظی، عنوان کلی است که دربرگیرنده دیه نیز می باشد. اما در رویه عملی محاکم، مطالبه دیه از پزشک به معنای مطالبه دیه به میزانی که در قانون مقرر گردیده و توسط محکمه یا کمیسیون نظام پزشکی نیز میزان و مقدار درصد آن تعیین شده است. ولیکن مطالبه خسارت از پزشک به معنای مطالبه مبلغی بیش از دیه پرداختی از ناحیه دکتر می باشد.
به عنوان مثال، بیماری مبادرت به تزریق ژل و چربی می نماید. پزشک جراح زیبایی پس از استخراج چربی از ران، اقدام به تزریق آن به باسن بیمار می نماید، ولیکن بیمار پس از انجام این عمل، دچار عفونت و آسیب شدیدی می شود. درنهایت برای بیمار ١٠٪ دیه تعیین می شود. این امر درحالیست که بیمار نظر به بستری شدن در بیمارستان و انجام درمان های عدیده، متقبل مبالغ هنگفتی شده است، اکنون علاوه بر مطالبه دیه از پزشک که پیش تر در پرونده کیفری شکایت از پزشک محقق و دریافت شده بود، بیمار برای جبران خسارت وارده از باب قواعد لاضرر و تسبیب و مطابق مسئولیت مدنی مندرج در قانون، نسبت به مطالبه خسارت از پزشک به عنوان مطالبه مبالغ بیشتر از دیه نیز اقدام نموده و تنظیم دادخواست می نماید.
آیا امکان مطالبه دیه از پزشک با تنظیم دادخواست وجود دارد؟
چه زمانی برای مطالبه دیه از پزشک باید دادخواست تنظیم نماییم؟
خوب است بدانید بیمار درجهت اثبات تقصیر و خطای پزشک و تعیین دیه بعنوان کیفر می بایست به دادسرای جرائم پزشکی شکایت کند و خواستار مطالبه دیه از دکتر باشد. اما پرسش این است که اگر در روند رسیدگی به پرونده کیفری، متهم یا همان پزشک فوت نماید، چه می شود؟
وکیل جرائم پزشکی با ذکر مثال توضیح می دهد: در پرونده کیفری دخالت در امور پزشکی و اثبات انجام جراحی زیبایی بلفاروپلاستی توسط پزشک عمومی در مطب شخصی اش، در اثنای رسیدگی و انجام امور پرونده در دادسرا یا دادگاه متهم یا همان پزشک فوت می نماید.
نظر به اینکه پرونده کیفری قائم به شخص است، با فوت متهم پرونده کیفری با موقوفی تعقیب مواجه شده و مختومه می گردد. حال تکلیف دیه چیست؟ نظر کمیسیون نظام پزشکی بر تقصیر و قصور پزشکی دکتر متخلف بوده است. اکنون بیمار می تواند با تنظیم دادخواست مطالبه دیه از پزشک که در واقع مطالبه دیه از ماترک متوفی یعنی از اموال بجای مانده از پزشک مطالبه و محاسبه می شود، درصدد احقاق حقوق خویش برآید. /حقوق نیوز
