پروفایل های ژنتیکی استحصال شده، نمونه هایی از صحنه جرم، بقایای انسانی حوادث دسته جمعی، موضوع اتباع بیگانه و مهاجرین را در بر می گیرد.
ایران به دلیل موقعیت خاص جغرافیایی اش و قرار گرفتن در دالان مهاجرت، همواره پذیرای تعداد زیادی از مهاجرین و پناهندگان بوده به نحوی که ایران یکی از مهاجرپذیرترین کشورها در دنیا است.
در حدود ۱۰ سال پیش که بانک ژنتیک در ایران راه اندازی شد در حدود ۶۰ کشور دارای بانک ژنتیکی بودند و در حال حاضر ۸۰ کشور در دنیا مجهز به بانک ژنتیک و یا در فرایند ایجاد آن هستند.
ایران جزء کشورهایی است که از لحاظ بهره گیری از نیروهای متخصص بومی، اجرای فرآیند و طراحی نرم افزار لازم و پیاده سازی آن و همچنین تهیه و تولید کیت های مورد نیاز که توسط مرکز تحقیقات پزشکی قانونی انجام شده، مستقل بوده و به هیچ کشوری وابستگی ندارد.
داشتن بانک ژنتیک یک امتیاز در کشور است و عملاً از لحاظ خروجی مورد انتظار بسیار خوب است، اما زمانی تاثیرگذاری این بانک بیشتر خواهد شد که جمع آوری اطلاعات درآن هدفمند باشد و از سویی هم دستگاه ها و نهادهای ذیربط در کشف علمی جرم با هماهنگی بیشتری عمل کنند تا با تجمیع پروفایل های ژنتیکی حاصل شده از نمونه های صحنه جرم و مقایسه با داده های موجود در بانک ژنتیک، مجرمان شناسایی و حق افراد ستمدیده ستانده و از اطاله دادرسی جلوگیری شود.
بیش از ۲۰۵ هزار نمونه خون از مجرمان جرایم خشن اخذ شده است
رییس سازمان پزشکی قانونی کشور گفت: اگرچه بانک ژنتیک در سازمان پزشکی قانونی تشکیل شده و مسوولیت آن بر عهده این سازمان است اما افتخار آن برای کل کشور است. بر اساس آمارهای موجود در حال حاضر بیش از ۲۰۵ هزار نمونه خون از مجرمان جرایم خشن و پرتکرار اخذ و از این تعداد ۱۱۵ هزار پروفایل (نقشه ژنی یا همان ساختار DNA) ژنتیکی استخراج و در بانک ذخیره شده است.
نمونههای ژنتیک تا ۱۵ سال قابل نگهداری است
دکتر عباس مسجدی افزود: تا کنون در این بانک ۴۵۰۰ مورد تطبیق پروفایل افراد با هویت مشخص داشته ایم و پس از جستجو در بانک مشخص شده فردی که الان مرتکب جرم شده و هویتش مشخص است در تاریخ یا تاریخ های دیگر در گذشته نیز مرتکب جرائم شده است، همچنین ۲۰۰ مورد نیز تطبیق نمونه های ارسالی از سرصحنه داشته ایم که در جستجو در بانک، هویت مجرم شناسایی شده است.
بسیاری از پرونده های قضایی که شاید سال ها مفتوح مانده بود با کمک اطلاعات موجود در بانک تعیین تکلیف شد
وی با بیان اینکه امکان نگهداری نمونه های خون اخذ شده تا ۱۵ سال در بانک ژنتیک وجود دارد، ادامه داد: حرکت بانک ژنتیک که به دلیل اعمال تحریم های ظالمانه محدود شده بود، با تولید کیت های ژنتیک و استفاده از آن در بانک سرعت و شتاب قابل توجهی گرفت به نحوی که هم اکنون بانک به محصول دهی رسیده و بسیاری از پرونده های قضایی که شاید سال ها مفتوح مانده بود با کمک اطلاعات موجود در بانک تعیین تکلیف شد.
توسعه فعالیت بانک ژنتیک برای خبرنگاران
مسجدی خاطرنشان کرد: بر اساس برنامه پیش بینی شده دامنه فعالیت بانک به مجرمان خطرناک، خشن و سریالی محدود نمانده و به گروه های شغلی پرخطر از جمله کادر پروازی، خبرنگاران و … توسعه خواهد یافت و در حال حاضر نیز اطلاعات موجود در بانک به صورت برخط برای دستگاه های مربوط از جمله فراجا قابل دسترسی است./ایرنا