به گزارش عدلنامه، در برخی مواقع ممکن است فاصله زمانی بین تحویل دادخواست و آغاز دعوای خواهان علیه خوانده دعوا تا زمان صدور حکم دادگاهی طولانی شود. به همین خاطر بر اساس این دلیل خوانده می تواند اموال و وجوه خود را انتقال دهد و از اجرای موثر حکم به نفع خواهان جلوگیری کند. علاوه بر این موضوع احتمال دارد که فاصله زمانی باعث فراهم سازی موجبات نقصان یا عیب در موضوع دعوا شود. به همین خاطر قوانین حقوقی برای پیش گیری از این مسائل قانونی تحت عنوان تامین خواسته را وضع کرده است. اما این که “تامین خواسته” چیست و چه سودی می تواند برای افراد در اجرای حکم های دادگاهی داشته باشد، چیزی است که ما در ذیل به آن می پردازیم.
مفهوم و فایده تامین خواسته چیست؟
از لحاظ معنی لغوی می توان تامین را به معنای امن و حفظ کردن، ایمن داشتن و … دانست. کلمه خواسته نیز ناظر بر موضوع دعوا است. بدین ترتیب هدف از تامین خواسته در امنیت قرار دادن خواسته دعوا است. بر این اساس فرد خواهان این امکان را دارد که از دادگاه قرار تامین و اجرای آن را بگیرد تا خواسته دعوا مورد بازداشت قرار گیرد و موجب تامین امنیت آن شود. در این صورت موضوع دعوا از انتقال و اختفا توسط خوانده یا نقصان و عیب مصون مانده و حفظ می گردد.
هم چنین از فایده دیگر تامین خواسته می توان به این موضوع اشاره کرد : به این دلیل که موضوع دعوا را از دسترس خوانده خارج می نماید ، انگیزه وی را نیز از تاخیر در ادای حق خواهان تا به هنگام صدور حکم قطعی دادگاه کم می کند . بنابراین احتمال دارد که شرایط تسلیم و سازش وی را در مقابل خواسته خواهان نیز فراهم کند.
شرایط لازم برای صدور تامین خواسته چیست؟
برای صدور تامین خواسته نیز مانند سایر قوانین حقوقی نیاز به شرایطی به خصوص است که بایستی رعایت شود. در دادگاه برای این که بتوان اقدام به تامین خواسته نمود نیاز به درخواست خواهان است. فرد خواهان این امکان را دارد که قبل از تقدیم دادخواست، ضمن دادخواست یا در جریان دادرسی خواسته اش را برای دادگاه مربوطه مطرح کند. اما مهم ترین و ضروری ترین شرایطی که بایستی برای صدور تامین خواسته فراهم شود عبارتند از ؛
-
خواسته خواهان قطعی ( مُنَجّز) باید باشد.
لغت مُنَجّز در مقابل مؤجل مورد استفاده قرار می گیرد. این به معنای آن است که خواسته فرد خواهان بایستی در زمان حال باشد و زمان مطالبه آن فرا رسیده باشد. و نباید منوط به گذر زمان باشد یعنی موجل باشد. ولی چنان چه خواسته دارای سند رسمی باش یا شخص خواهان توانایی این را داشته باشد که به دادگاه اثبات کند که خواسته اش در معرض تضییع و تفریط قرار گرفته ( تا رسیدن زمان مطالبه آن این احتمال وجود دارد که از بین رفته باشد). بنابراین در چنین مواردی استثنا قائل می شود و زود تر از موعد برای موضوع دعوا درخواست صدور تامین خواسته می گردد.
-
بایستی میزان خواسته مشخص و معلوم باشد.
چنان چه خواسته مال باشد بایستی مقدار آن نیز تعیین و مشخص شود. زیرا با نامشخص بودن مقدار آن دادگاه توانایی صدور قرار را ندارد.
-
خواسته خواهان بایستی معین باشد.
چنان چه خواسته کالا است بایستی این امکان وجود داشته باشد که از موارد دیگر تفکیک و تشخیص داده شود.
در چه مواردی صدور قرار تامین خواسته صورت می گیرد؟
صدور تامین خواسته بر اساس نظر دادگاه انجام می گیرد. یعنی دادگاه بر اساس این که آیا ضروری است که از خواهان متقابلا تامین گرفته شود یا نه ، به نفع او قرار تامین خواسته را صادر می نماید .
-
صدور قرار تامین خواسته بدون گرفتن تامین از خواهان
به هنگامی که دعوای اصلی با استناد به سند رسمی باشد.
در صورتی که خواسته و موضوع دعوا در معرض تفریط و تضییع باشد. چنین نکته ای نیز از طریق شهود، امارات و قراین یا معاینه محلی کارشناس دادگاه احراز می شود.
چنان چه دعوا در باره اسناد تجاری واخواست شده مانند برات، سفته یا چک است.
-
صدور قرار تامین خواسته با گرفتن تامین از خواهان
در برخی موارد بر اساس حکم داداگاهی خواهان وظیفه دارد که در ابتدای کار خسارت احتمالی از محل صدور قرار تامین را که ممکن است به خوانده وارد شود را به صندوق دادگستری پرداخت نماید و بعد تامین خواسته را اجرا کند. چنین تامینی وجه نقدی است.
نکته!
از مهم ترین نکاتی که می توان به آن اشاره کرد این است که خوانده نیز می تواند از دادگاه علیه خواهان درخواست تامین کند.
البته لازم به ذکر است که چنین درخواستی در دو مورد قابلیت بررسی خواهد داشت که عبارتند از؛
۱_خوانده درباره خسارت ناشی از حق الوکالتی که در دعوای جاری مجبور به گرفتن وکیل شده اقدام به تامین خواسته کند.
۲_این که فرد خوانده در رابطه با خسارات ناشی از دادرسی تقاضای تامین کند.
