به گزارش عدلنامه، هوشنگ پوربابایی، وکیل پایه یک دادگستری، درباره مجازات شهادت دروغ اظهار کرد: شهادت به عنوان یکی از دلایل اثبات وقایع حقوقی در دادگاهها و محاکم بین المللی پذیرفته شده است، در کشور ما نیز شهادت شهود در نظام حقوقی مورد پذیرش قرار گرفته و مقررات مربوط به آن وضع و تدوین شده است.
پوربابایی بیان کرد: البته برای این که شهادت یک فرد در محاکم قبول شود، باید شرایط خاصی که در قانون بیان شده وجود داشته باشد، یکی از این شرایط ویژگی های شخصی است که در مقام شاهد حاضر میشود، مطابق ماده ۱۷۷ قانون مجازات اسلامی، شاهد باید عاقل و بالغ باشد، با هیچ یک از طرفین دعوا خصومت دنیوی نداشته و ذی نفع نباشد، یعنی از شهادت خود در دعوا نفعی نبرد، البته شهادت شخص به نفع کسی که شاهد با او خصومت دارد قبول میشود.
وی ادامه داد: همچنین یکی از دیگر ویژگیهایی که برای شاهد بیان شده عادل بودن و ایمان داشتن است، علاوه بر اینها یک شاهد نباید به خصایصی مانند تکدی گری یا ولگردی معروف باشد تا شهادت او مورد پذرش واقع شود؛ تشخیص و احراز این شرایط توسط قاضی انجام میشود.
این وکیل دادگستری گفت: البته گاهی پیش میآید که یک شخص در ظاهر تمام این ویژگیها را داشته و بتواند در مقام شاهد در دادگاه شهادت دهد، اما در نهایت به دلایلی مانند سودجویی به نفع یا علیه یکی از طرفین دعوا شهادت دروغ دهد.
وی ادامه داد: در این حالت اگر دروغ شاهد برای محکمه محرز شود یا یکی از طرفین دعوا بتواند کذب او را اثبات کند، شهادت وی اعتباری نخواهد داشت؛ مطابق ماده ۶۵۰ قانون مجازات اسلامی بخش تعزیرات مصوب سال ۱۳۷۵ ، شهادت دروغ جرم انگاری شده است و اگر کسی در محاکم قضایی نزد مقامات رسمی به دروغ شهادت بدهد، به تحمل ۳ ماه و ۱ روز تا ۲ سال حبس یا پرداخت جزای نقدی معادل ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تا ۱۲ میلیون ریال محکوم خواهد شد.
پوربابایی اظهار کرد: بر اساس آنچه در این ماده ذکر شده، به نظر میرسد برای تحقق جرم شهادت دروغ باید این عمل در دادگاه و نزد مقامی رسمی صورت بگیرد بنابراین نمیتوان یک فرد را برای ادای شهادت دروغ در مکانی مانند کلانتری تحت این عنوان مجرم دانست و وی را مجازات کرد.
این وکیل دادگستری تصریح کرد: همانطور که گفته شد، یک شخص برای اینکه بتواند در مقام شاهد ظاهر شود باید ویژگیهای خاصی داشته باشد؛ بر همین اساس طرفین دعوا میتوانند با وارد کردن جرح به شاهد، از همان ابتدا جلوی شهادت دادن او را بگیرند، یعنی اثبات کنند این فرد شرایط ذکر شده در قانون را ندارد. برای مثال عادل نیست، البته باید توجه داشت که این ادعا مستدل باشد تا در دادگاه پذیرفته شود.
پوربابایی بیان کرد: یکی از این دلایلی که موجب جرح شاهد میشود، سابقه شهادت دروغ فرد است؛ اگر در گذشته شهادت دروغ این شخص اثبات شده و او به مجازات مقرر محکوم شده باشد، میتوان این را به عنوان نشانهای از عدم عدالت فرد تلقی کرد، زیرا مطابق ماده ۱۸۱ قانون مجازات اسلامی، عادل فردی است که از نظر قاضی اهل معصیت نباشد. بر همین اساس به نظر میرسد فردی که شهادت دروغ داده اهل معصیت و شهادتش فاقد اعتبار است. البته از آنجایی که راه اصلاح و توبه باز است، میتوان شهادت شخصی که به فسق مشهور بوده، گناهی کبیره انجام داده یا بر انجام گناه صغیره اصرار داشته را پس از احراز تغییر رفتار و اطمینان از اصلاح و عدالت او پذیرفت. /باشگاه خبرنگاران جوان