عبدالصمدخرمشاهی در گفت‌وگو با ایسنا درباره عفو اخیر اظهار کرد: عفو معیاری که یکی از انواع عفوهای عمومی است و به مناسبت های خاص اعمال می شود، تاثیرات مثبتی دارد و به نظرمی رسد که این نوع عفوها در کاهش تکرار جرم از سوی فرد تاثیرگذار است و باعث انگیزه برای بهبود رفتار زندانیان می شود.
وی افزود: زندانی با مشاهده این فرصت که رفتار خوب و مدارا با دیگران می‌تواند منجر به مشمولیت عفو او شود، رغبت بیشتری برای رعایت نظم وپرهیز از تخلف در محیط زندان پیدا میکند. این امر به طور طبیعی، به کاهش رفتارهای پرخطر در داخل ندامتگاه‌ها کمک شایانی می کند.
خرمشاهی ادامه داد: عفو معیاری راهکاری مؤثر برای کاهش تراکم جمعیت کیفری است زیرا با کاهش تعداد زندانیان، امکان تحقق اهداف قانون‌گذار از مجازات حبس که همانا تنبیه، متنبه شدن و بازپروری اوست، فراهم می‌شود.
این حقوقدان ادامه داد: این نوع عفو، ضمن کمک به بازپروری اجتماعی و فردی زندانی و جلوگیری از احساس انزوا، می‌تواند منجر به تعدیل مجازات‌ها، کاهش یا بخشش کلی آن‌ها، تخفیف یا تعلیق مجازات و حتی در مواردی حذف سوابق کیفری شود و از آنجا که این عفو، موردی و فردی نیست، تعداد زیادی از زندانیان را در بر می گیرد؛ به جز در جرایمی مانند قتل عمد، زنای به عنف و سرقت مسلحانه.
خرمشاهی افزود: این استنباط که با اعمال عفوها، جرائم به شکل چشمگیری کاهش پیدا کند، صحیح نیست؛ اگرچه عفو می‌تواند تا حدودی به کاهش آمار جرائم کمک کند و در جهت سازگاری زندانی پیرامون محیطش تاثیر مثبتی داشته باشد.
این حقوقدان تصریح کرد: زندان جای خوبی نیست و اغلب مواقع به لحاظ عدم امکانات کافی و عدم آموزش‌های لازم و مشکلات مالی که در زندان هاست، ممکن است تأثیر چندانی بر بهبود رفتار افراد نداشته باشد و حتی به بدآموزی منجر شود؛ لذا عفو معیاری یا هر عفو دیگری کمک میکند که افراد با مشکلات عدیده روبرو نشوند و هم به نفع جامعه و هم به نفع زندانی است.
وی تاکید کرد: برای کاهش واقعی و ریشه‌ای جرائم، باید بسترها و زمینه‌های وقوع جرم از بین برود. برخی زندانیان که اعتیاد دارند یا عادت به تکرار جرم دارند، ممکن است از عفو به عنوان راهی برای خروج موقت استفاده کنند، اما درمجموع، جنبه‌های مثبت اعمال عفو معیاری قطعا بیشتر از جنبه‌های منفی آن است.
خرمشاهی در پایان گفت: تعیین دقیق میزان تأثیرات مثبت عفو معیاری در جامعه نیازمند تحقیقات میدانی و بررسی‌های دقیق‌تر است.
