جرم‌انگاری با قدرت بیشتر؟
جرم‌انگاری با قدرت بیشتر؟
عدلنامه: موسی غضنفرآبادی، رئیس کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس شورای اسلامی، از ارسال لایحه عفاف و حجاب به شورای نگهبان خبر داده است. این سومین بار است که این لایحه پرحاشیه به شورای نگهبان ارسال شده است.

به گزارش عدلنامه، موسی غضنفرآبادی، رئیس کمیسیون حقوقی و قضائی مجلس شورای اسلامی، از ارسال لایحه عفاف و حجاب به شورای نگهبان خبر داده است. این سومین بار است که این لایحه پرحاشیه به شورای نگهبان ارسال شده است. این لایحه با ایرادات بسیار و شتاب‌زده اولین بار به شورای نگهبان ارسال شد، بار دوم نیز بدون رفع ایرادات اساسی با افزودن مواد قانونی جدید در لایحه باز هم شتاب‌زده به شورای نگهبان ارسال شد. بهارستان‌‌نشینان تحت تأثیر رادیکال‌های مجلس و نگران از حملات آنها در زمان انتخابات همه سعی خود را به کار بستند این لایحه قبل از موسم انتخابات نهایی شود و شتاب‌زدگی آنها نیز از این باب بود، اما شورای نگهبان این لایحه پر ایراد را هر دو بار پس فرستاد و اسیر جوسازی‌ها نشد، زیرا نمی‌شد چشمانش را بر لایحه ۷۰ ماده‌ای که ۲۰۰ ایراد داشت، ببندد. به عبارت دیگر هر ماده این قانون به طور متوسط حاوی سه اشکال جدی از نظر شورای نگهبان بود؛ حال بماند اشکالات فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و امنیتی که کارشناسان معتقدند در بطن این لایحه وجود دارد.

برداشت بدون حکم قضائی از حساب مردم

اکنون هم که مجلس دوازدهم در شرف تشکیل است، به نظر می‌رسد اصولگرایان بدون توجه به تحلیل‌های موجود درمورد آرای این دوره از انتخابات مجلس، برای راضی نگه‌داشتن شاید جریان‌های سیاسی رادیکال به سمتی می‌روند که سخت‌گیری بیشتر را به فضای جامعه القا می‌کند. به خصوص که مشخص شده قرار است بدون دادگاه و محکمه برای هر فردی که حجاب را مطابق با تعاریف آنها رعایت نکند مجازات نقدی بدون اخطار و بدون صحت‌سنجی لحاظ شود. هفته گذشته بود که نماینده اصفهان در مجلس گفت: بابت جریمه بی‌حجابی مستقیما سه میلیون تومان از حساب بانکی افراد کم خواهد شد. آن‌گونه که جماران روایت کرده، امیرحسین بانکی‌پور، نماینده مجلس گفته: این قانون بعد از عید اجرا خواهد شد و سنگین‌ترین جریمه هم برای سلبریتی‌های مروج بی‌حجابی است که ممنوع‌الخروج و ممنوع‌التصویر می‌شوند. البته مشخص نیست چگونه این مواد قانونی سختگیرانه به لایحه بازگشتی از شورای نگهبان افزوده شده و چرا همچنان این لایحه در خفا و بدون توضیح اعضای کمیسیون هشتادوپنجی بررسی و نهایی شده است.

لایحه حجاب و عفاف در دولت و قوه قضائیه سیر عادی خود را طی کرد و خبری از جرم‌انگاری‌های فعلی نبود و در ۱۵ ماده از سوی رئیس‌جمهور به مجلس فرستاده شد اما یکباره در مجلس با هشتادوپنجی شدن به لایحه‌ای تبدیل شد که در نهایت جز چالش افکار عمومی، نهادینه‌کردن فرهنگ قانون‌گریزی و هدررفت بیت‌المالی که صرف قانون‌گذاری غیرکارشناسی و هیجانی شده، تبعات فرهنگی و سیاسی هم در برخواهد داشت. بماند که حتی اکنون که پیامک عدم رعایت حجاب اجباری ارسال و متعاقب آن با تکرار چندباره ماشین توقیف می‌شود، بارها شاهد ارسال اشتباهی پیامک بوده‌ایم مانند مواردی که فرد ماشینش در پارکینگ است یا در محل اعلام‌شده اصلا حضور نداشته یا حتی مانند مجری مشهور تلویزیون با حجاب چادر و ساق دست و… در حال رانندگی، پیامک ارسال شده است. حال اگر قرار به کسر سه میلیون تومان از حساب افراد باشد، با احتساب این اشتباهات معلوم نیست چه دردسرهای جدیدی قرار است برای مردم گرفتار در مشکلات عدیده اقتصادی به وجود آید.

واگذاری کار به مردم در تریبون مشهد

البته برخی چهره‌های خاص در میان اصولگرایان به شدت پیگیر این لایحه و سختگیری بیشتر هستند و این امر هم در تدوین چنین لایحه‌ای بی‌تأثیر نبوده است. همین جمعه گذشته بود که سید احمد علم‌الهدی در خطبه سیاسی نماز جمعه این هفته مشهد در انتقاد به عدم تعیین تکلیف لایحه حجاب، گفت: «شما مردم باید خودتان به میدان بیایید» و ادامه داد: «متأسفانه لایحه عفاف و حجاب از کمیسیون قضائی و فرهنگی مجلس درآمد و راهی شورای نگهبان شد اما ایراداتی داشت و همچنان این چالش وجود دارد. این خیلی مهم است که برای پوشش‌دادن حرکت‌های بازدارنده نهادهای پاسدار قانون و امنیت، باید پشتوانه فرهنگی و قانونی ایجاد شود اما مایه تأسف است که کار در برخی حوزه‌های حاکمیتی گره خورده و در این شرایط، شما مردم باید خودتان به میدان بیایید و پشتوانه ارزش‌های دینی باشید».

این اقدامات سبب تنش‌های اجتماعی در کشور خواهد شد

در همین رابطه احمد علیرضابیگی درباره صحبت‌های یک نماینده مجلس درخصوص جریمه بی‌حجابی و برداشت این جریمه به صورت خودکار از حساب شخصی افراد گفته است: بالاخره این بنیان غلطی بود که گذاشته شد و موضوع قانون حجاب در واقع لایحه‌اش به جای اینکه در صحن علنی مجلس بررسی شود، رفت و اصل هشتادوپنجی شد که پیش‌بینی هم می‌شد چنین تبعاتی را به بار بیاورد. این نماینده مجلس شورای اسلامی به ایلنا گفت: اینکه بدون در نظر گرفتن واقعیات جامعه موادی به عنوان قانون تصویب شود، از یک سو به هیچ عنوان زمینه اجرائی پیدا نخواهد کرد و بعد هم دستمایه سوءاستفاده بیگانگان برای تخریب روحیه مردم قرار خواهد گرفت، از سوی دیگر این اقدامات سبب تنش‌های اجتماعی در کشور خواهد شد و این تبعات میوه آن درختی است که «من غیر حق» در مجلس یازدهم کاشته شد و الان چنین ثمراتی را به بار می‌آورد که حتما در شرایط پیش‌رو که کشور از جهت مشکلات عدیده اقتصادی در رنج است، این موضوع نمکی بر زخم ملت خواهد بود.

وی در پاسخ به اینکه خطیب نماز جمعه مشهد در سخنانی خطاب به نمازگزاران عنوان کرد «کار لایحه عفاف و حجاب گره خورده؛ خودتان به میدان بیایید و پشتوانه ارزش‌های دینی باشید» چقدر این صحبت‌ها از تریبون نماز جمعه می‌تواند تبعات داشته باشد و مردم را در مقابل یکدیگر قرار دهد، اظهار کرد: تریبون نماز جمعه بایستی منادی وحدت مردم باشد، مردم را به اصول مستحکم دینی و پایبندی به عقاید اسلامی فرابخواند، درحالی‌که عملا این قبیل موضوعات در تعارض با نهادهای اصلی نظام جمهوری اسلامی ایران است همین هم سبب اصطکاک و رویارویی مردم با همدیگر خواهد شد.

امر به معروف نیازی به مجوز ندارد

اصطکاکی که بیگی از آن سخن گفته چندماهی است با فعالیت آمران به معروف و صف‌‌کشی حجاب‌بانان در مترو که مدت‌ها هیچ نهادی آنها را گردن نمی‌گرفت، بارها رخ داده است. هرچند احمد وحیدی با قدردانی از فعالان عرصه امر به معروف و نهی از منکر افزود: نباید جامعه نسبت به امر به معروف و نهی از منکر دچار غفلت شود. امر به معروف و نهی از منکر در فضای عمومی، یک نظارت همگانی و مسئولیت اجتماعی بزرگ است که فرهنگ‌های دیگر از آن بی‌بهره هستند. وحیدی ادامه داد: برخی به دنبال استخفاف این امر مهم هستند در حالی که ما به آن افتخار می‌کنیم و نباید اجازه دهیم در هیچ زمانی به فراموشی سپرده شود. وی اظهار کرد: در این امر هم نباید از حرف‌ها و طعنه‌های کسی ناراحت شویم؛ برخی معاندند و برخی هم نسبت به موضوع فهم کافی ندارند. امر به معروف یک موضوع بسیار مترقی است و باید با قدرت در جامعه دنبال شود. وزیر کشور موضوع حجاب را یک مسئله جدی دانست که دشمن آن را دنبال می‌کند و گفت: از قبل از انقلاب اسلامی بوده است؛ کشف حجاب اجباری برای جلوگیری از مقاومت فرهنگی ملت ما در برابر فرهنگ غربی ایجاد شد.

وحیدی اظهار کرد: کشف حجاب عنصری برای ازبین‌بردن حیا، عفت، پایداری و استقامت فرهنگی جامعه است. کسی را که با حفظ حجاب سعی دارد این فرهنگ را پاس بدارد با واژه‌های مجعول زیر سؤال می‌برند. وی گفت: ما نباید از این مسائل هراسی داشته باشیم و منفعل شویم. امر به معروف در موضوع حجاب بسیار حائز اهمیت است چراکه شرعی، اخلاقی و قانونی است. وزیر کشور با بیان اینکه برخی افراد بی‌اطلاع با تبلیغات دشمن، هم‌کلام می‌شوند، تصریح کرد: همه باید حمایت کنند و قانون هم می‌گوید اگر کسی مانع امر به معروف و نهی از منکر شد، مرتکب جرم شده است. وحیدی ادامه داد: امر به معروف و نهی از منکر مجوز نمی‌خواهد بلکه الزامی برای همه مؤمنان است؛ البته چارچوب آن هم معلوم است. وی با تأکید بر اینکه مرحله عمومی امر به معروف و نهی از منکر، در حد لسانی است افزود: مراحل بعدی در حوزه مسئولیت دستگاه‌های رسمی همچون فراجا و قوه قضائیه است چراکه کشف حجاب از نظر قانون، جرم است و باید به آن رسیدگی شود.

وزیر کشور با اعلام حمایت از آمران به معروف و ناهیان از منکر، گفت: امر به معروف و نهی از منکر در این حوزه همراه با احساس شفقت قلبی، محبت و مدارا باید انجام شود و نباید عنصری که حفاظت و صیانت جامعه را دچار خطر می‌کند، وجود داشته باشد. وحیدی ضربه به حجاب را مقدمه آسیب‌های اجتماعی دیگر دانست و با اشاره به گستردگی دامنه امر به معروف و نهی از منکر اظهار کرد: حجاب یکی از این مسائل است که باید با روشی که اسلام و رهبر عزیز مشخص کرده‌اند، نسبت به امر به معروف و نهی از منکر اقدام شود. وی گفت: وظیفه خود می‌دانیم در همه رده‌های وزارت کشور، حامی آمران به معروف و ناهیان از منکر باشیم./شرق