شماره نظریه : ۷/۱۴۰۲/۲۸۳شماره پرونده : ۱۴۰۲-۱۸۶/۱-۲۸۳کتاریخ نظریه : ۱۴۰۲/۰۷/۲۵
استعلام :
در خصوص مسؤولیت عاملان فرار مرتکب قتل عمدی، موضوع ماده ۴۳۴ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ (در صورت فوت مرتکب یا تعذر دستگیری وی): اولاً، آیا مسؤولیت عاملان فرار، تضامنی است یا نسبی یا بالسویه؟ ثانیاً، در صورت مراجعه اولیای‌دم به یکی از عاملان فرار و پرداخت تمام دیه قتل مقتول از سوی وی، آیا عامل فرار مذکور، حق رجوع به سایر عاملان فرار برای دریافت دیه پرداختی (به نسبت سهم آنان) را دارد؟
نظریه مشورتی اداره کل حقوقی قوه قضاییه :
اولاً، مسؤولیت تضامنی مستلزم تصریح مقنن یا قرارداد است (ماده ۴۰۳ قانون تجارت مصوب ۱۳۱۱). ثانیاً، در فرض سؤال که عاملان فرار مرتکب جنایت عمدی موضوع ماده ۴۳۴ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ بیش از یک نفر هستند، از مواد ۴۵۳ و ۵۳۳ همین قانون چنین مستفاد است که در صورت مطالبه اولیای‌دم هر کدام به طور مساوی عهده‌دار پرداخت دیه در حق اولیای‌دم هستند. ثالثاً، چنان‌چه اولیای‌دم از طریق مرجع قضایی به فراری دهنده رجوع کنند، وی به سایر فراری دهندگان به میزان سهم آنان حق رجوع دارد؛ حتی اگر مرجع قضایی، مسؤولیت فراری دهندگان را تضامنی بداند.
