به گزارش عدلنامه ، در حقوق تجارت ، قانونی برای قرارداد حمل و نقل وضع شده است که میتوان آن را این گونه تعریف کرد؛ قراردادی است که به موجب آن شخصی به نام متصدی حمل و نقل در مقابل گرفتن اجرت، حمل بار را برعهده میگیرد.
اوصاف قرارداد حمل و نقل چنین است که در گام اول، در عقد حمل و نقل باید صحت معامله رعایت شود. دوم اینکه حمل و نقل طبق قانون، عملی تجاری است. در مرحله سوم، عقدی است که مبنای آن اذن و نیابتی است که از طرف فردی به شخص دیگر جهت انجام کاری برای وی داده میشود. در رابطه با صفت بعدی، طبق قانون به دلیل اذنی بودن قرارداد حمل و نقل، تابع مقررات راجع به عقد وکالت در قانون مدنی است یعنی در مواردی که قانون تجارت درباره حمل و نقل سکوت میکند، میتوان به قانون مدنی راجع به وکالت مراجعه کرد. همچنین قرارداد حمل و نقل برخلاف قراردادی مانند حقالعمل کاری، جنبه مادی بیشتری نسبت به جنبه حقوقی دارد. پنجم اینکه طرفین عقد، حمل و نقل را متصدی حمل و نقل و ارسال کننده میدانند.
چون تصدی به حمل و نقل عملی تجاری است، بنابراین اگر فردی شغل معمول خود را عهدهداری به حمل و نقل قرار داده باشد، تاجر به حساب میآید.
متصدی حمل و نقل مورد نظر قانون تجارت که اعمال او تجاری محسوب میشود و مقررات این قانون بر فعالیتهای وی حاکم است، با توجه به قانون کسی است که در مقابل گرفتن اجرت، حمل بار (اشیاء) را بر عهده دارد و شخص، محلی را برای انجام حمل فراهم میکند؛ بنابراین آژانسهای اتومبیل که در شهرها به منظور جابهجایی افراد ایجاد میشوند، مشمول مقررات قانون تجارت نیستند.
طبق قانون تجارت، یکسری تکالیف و اختیارات، مربوط به ارسال کننده است که وظیفه دارد آنها را به درستی انجام دهد. برای نمونه، ارسال کننده باید نکاتی را به اطلاع متصدی حمل و نقل برساند همچنین اگر ارسال کننده در خصوص اشیاء خود متصدی را مطلع نکند، مسئول خسارات ناشی از آن است . برای مثال میتوان به این موارد اشاره کرد : آدرس کسی که بار برای او ارسال میشود، وزن و محتوای بار، قیمت اشیاء و موارد دیگر که با مطلع کردن متصدی، حمل و نقل بهتر صورت میگیرد. /باشگاه خبرنگاران جوان